ସୋମବାର ଇସ୍ରାଏଲର ହାଇଫା ସହର ସହିଦ ହୋଇଥିବା ଭାରତୀୟ ସୈନିକଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରିଛି। ଏହାର ମେୟର କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଭାରତୀୟ ସୈନ୍ୟମାନେ ହିଁ ହାଇଫା ସହରକୁ ଅଟୋମାନ ଶାସନ (ତୁର୍କୀ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ) ହାତରୁ ମୁକ୍ତ କରିଥିଲେ, ବ୍ରିଟିସମାନେ ନୁହନ୍ତି। ସହରର ବିଦ୍ୟାଳୟ ଇତିହାସ ପୁସ୍ତକରେ ଏ ନେଇ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଉଛି। ହାଇଫା ମେୟର ୟୋନା ୟାହବ କହିଛନ୍ତି, ମୁଁ ଏହି ସହରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଛି ଏବଂ ଏଠାରୁ ସ୍ନାତକ ହାସଲ କରିଛି। ଆମକୁ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ କୁହାଯାଉଥିଲା ଯେ ଏହି ସହରକୁ ବ୍ରିଟିସମାନେ ମୁକ୍ତ କରିଥିଲେ। ଦିନେ ଐତିହାସିକ ସୋସାଇଟିର କେହି ଜଣେ ମୋ କବାଟ ବାଡେଇଲେ ଏବଂ କହିଲେ ଯେ ସେମାନେ ପୁଙ୍ଖାନୁପୁଙ୍ଖ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରି ଜାଣିବାକୁ ପାଇଛନ୍ତି ଯେ ବ୍ରିଟିସମାନେ ନୁହନ୍ତି ବରଂ ଭାରତୀୟମାନେ ହିଁ ଏହି ସହରକୁ (ଅଟୋମାନଙ୍କଠାରୁ) ମୁକ୍ତ କରିଛନ୍ତି। ସହିଦ ଭାରତୀୟ ସୈନିକଙ୍କ ସମାଧିପୀଠରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦେବା ପାଇଁ ଏକ ସମାରୋହରେ ଉପସ୍ଥିତ ଜନସମାବେଶକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରି ସେ ଏହି ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଛନ୍ତି।
ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ, ବର୍ଚ୍ଛା ଓ ଖଣ୍ଡା ସହିତ ସଜ୍ଜିତ ଭାରତୀୟ ଅଶ୍ୱାରୋହୀ ରେଜିମେଣ୍ଟ ସହରକୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ମାଉଣ୍ଟ କାର୍ମେଲର ପାହାଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅଟୋମାନ ସୈନ୍ୟବାହିନୀକୁ ନିପାତ କରିଥିଲେ, ଯାହାକୁ ଅଧିକାଂଶ ଯୁଦ୍ଧ ଐତିହାସିକମାନେ ‘ଇତିହାସର ଶେଷ ମହାନ ଅଶ୍ୱାରୋହୀ ଅଭିଯାନ’ ବୋଲି ବିବେଚନା କରନ୍ତି। ମେୟର ୟାହବ ୨୦୦୯ରେ ସମାନ ସ୍ଥାନରେ ପ୍ରଥମ ସମାରୋହରେ କହିଥିଲେ ଯେ, ଉତ୍ତର ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ସହରର ଇତିହାସ ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକରେ ଭାରତୀୟ ସୈନିକମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏହାର ମୁକ୍ତିର କାହାଣୀ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବ ଏବଂ ଏହା ଆଜି ସହରର ଯୁବକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଜଣାଶୁଣା ସତ୍ୟ। ଭାରତୀୟ ସେନା ପ୍ରତିବର୍ଷ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖକୁ ହାଇଫା ଦିବସ ଭାବରେ ପାଳନ କରିଥାଏ। ତିନୋଟି ସାହସୀ ଭାରତୀୟ ଅଶ୍ୱାରୋହୀ ରେଜିମେଣ୍ଟ – ମହୀଶୂର, ହାଇଦ୍ରାବାଦ ଓ ଯୋଧପୁର ଲାନ୍ସର୍ସ ୧୯୧୮ ମସିହାରେ ହାଇଫାକୁ ମୁକ୍ତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ଭାରତୀୟ ଦୂତାବାସ ଓ ହାଇଫା ପୌରପାଳିକା ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଭାରତୀୟ ସୈନିକଙ୍କ ସମାଧିସ୍ଥଳରେ ବୀର ଭାରତୀୟ ସୈନିକମାନଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦେବା ପାଇଁ ଏକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ ହୋଇଥାଏ।
କ୍ୟାପଟେନ୍ ଅମନ ସିଂହ ବାହାଦୁର ଓ ଦଫାଦର ଜୋର ସିଂହଙ୍କୁ ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ଅର୍ଡର ଅଫ୍ ମେରିଟ୍ (ଆଇଓଏମ୍) ଏବଂ କ୍ୟାପଟେନ୍ ଅନୁପ ସିଂହ ଓ ଦ୍ୱିତୀୟ ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ସାଗତ ସିଂହଙ୍କୁ ଏହି ଯୁଦ୍ଧରେ ସେମାନଙ୍କର ସାହସିକତାକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇ ମିଲିଟାରୀ କ୍ରସ୍ (ଏମ୍ସି) ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା। ହାଇଫାର ହିରୋ ଭାବରେ ବହୁଳ ଭାବରେ ଲୋକପ୍ରିୟ ମେଜର ଦଲପତ ସିଂହଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ସାହସିକତା ପାଇଁ ଏକ ମିଲିଟାରୀ କ୍ରସ୍ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା। ଯୋଧପୁର ଲାନ୍ସର୍ସ ଏହି ଯୁଦ୍ଧରେ ଆଠ ଜଣଙ୍କୁ ହରାଇଥିଲେ ଓ ୩୪ ଜଣ ଆହତ ହୋଇଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ୭୦୦ରୁ ଅଧିକ ଶତ୍ରୁ ସୈନିକଙ୍କୁ ବନ୍ଦୀ ବନାଇବା ସହ ସେମାନଙ୍କଠାରୁ ୧୭ଟି ଫିଲ୍ଡ ଗନ୍ ଓ ୧୧ଟି ମେସିନ୍ ଗନ୍ ମଧ୍ୟ ଜବତ କରିଥିଲେ। ଇସ୍ରାଏଲରେ ଥିବା ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ଜେପି ସିଂହ ତାଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ଯୁଦ୍ଧକୁ ପ୍ରାୟ ଏକମାତ୍ର ଘଟଣା ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି, ଯେତେବେଳେ ଅଶ୍ୱାରୋହୀ ବାହିନୀ ଏକ ଦୁର୍ଗ ସହରକୁ ଦଖଲ କରିଥିଲେ।
ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ୭୪,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଭାରତୀୟ ସୈନିକ ପ୍ରାଣବଳି ଦେଇଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ପଶ୍ଚିମ ଏସିଆର ୪,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ସୈନିକ ଥିଲେ। ଇସ୍ରାଏଲର ହାଇଫା, ଜେରୁଜେଲମ୍ ଓ ରାମଲେରେ ଭାରତୀୟ ସୈନିକଙ୍କ ସ୍ମାରକୀ ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଇହୁଦୀ ବଂଶୋଦ୍ଭବ କିଛି ଭାରତୀୟ ସୈନିକ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ଅଛନ୍ତି। ଇସ୍ରାଏଲର ଏହି ସହରଗୁଡ଼ିକରେ ଶ୍ମଶାନରେ ପ୍ରାୟ ୯୦୦ ଭାରତୀୟ ସୈନିକଙ୍କୁ ସମାଧି ଦିଆଯାଇଛି। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଜୁଲାଇ ୨୦୧୭ରେ ଇସ୍ରାଏଲ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ହାଇଫାସ୍ଥିତ ଭାରତୀୟ ଶ୍ମଶାନ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସହରର ମୁକ୍ତିରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ପାଇଁ ମେଜର ଦଲପତ ସିଂହଙ୍କ ସ୍ମୃତିରେ ଏକ ଫଳକ ଉନ୍ମୋଚନ କରିଥିଲେ। ସହରକୁ ମୁକ୍ତ କରିବାରେ ଭାରତୀୟ ସୈନିକଙ୍କ ଭୂମିକାକୁ ପ୍ରଶଂସା କରି ଇସ୍ରାଏଲ ପୋଷ୍ଟ ୨୦୧୮ରେ ଏକ ସ୍ମାରକୀ ଡାକ ଟିକଟ ଜାରି କରିଥିଲା।
